Działalność organizacji pozarządowych zmienia się na przestrzeni wielu lat. Przez ten czas mamy okazję obserwować różne oblicza i efekty działalności pozarządowej, od organizacji wspierających swoich członków, przez działalność rzeczniczą, watchdogową, po wpływanie na rozwój wspólnot lokalnych i realizację inicjatyw
międzysektorowych, w wymiarze lokalnym, regionalnym, a czasem na skalę światową. Trzeci sektor wzrasta w siłę z każdym rokiem.

Okres pandemii był sprawdzianem dla inicjatywności i odpowiedzialności społecznej mieszkańców oraz oddolności działań. Część z takich grup inicjatywnych
przekształciła się w późniejszym czasie w regularnie działające i zarejestrowane podmioty. Druga część nadal funkcjonuje jako nieformalne grupy wspierające cele, dla których powstali. W okresach, które nazywamy sprawdzianami z człowieczeństwa, aktywność ludzi wzrasta, widać synergię i efektywność działań, bez względu na to, czy przybiera to formalną postać organizacji pozarządowej. W okresie pandemii mieliśmy okazję wspierać ruchy dzielnicowe, kiedy to sąsiedzi nieśli pomoc sąsiadom, seniorom, osobom samotnym. Organizowana była pomoc żywnościowa, rzeczowa, przewóz osób, opieka, a także wzajemna wymiana dóbr i usług.
Dziś, w momencie kiedy przygotowujemy dla Państwa to wydanie Pozarządowca, trudno nie wspomnieć właśnie o takich oddolnych ruchach społecznych,
organizacjach pozarządowych, które biorą sprawy w swoje ręce nie czekając na sygnał z góry i niosą niezbędną pomoc. Administracja ogłasza konkursy dla NGO-sów na skoordynowanie działań i zadania pomocowe dla uchodźców. Duże znaczenie w tej sytuacji będą miały przedsiębiorstwa społeczne, które swoimi produktami i usługami mogą wypełnić powstałą niszę, a w późniejszym czasie tworzyć miejsca pracy dla osób tego potrzebujących.
Główny Urząd Statystyczny podaje, iż „w 2020 r. działało 95,2 tys. rejestrowych organizacji non-profit. Dysponowały one 150,3 tys. pełnoetatowymi miejscami pracy, które stanowiły 1,4% przeciętnego zatrudnienia w gospodarce narodowej. W związku z dodatkowymi działaniami związanymi z epidemią COVID-19, organizacje objęły 5,0 mln osób oraz przekazały wsparcie finansowe i rzeczowe o wartości 850,0 mln zł”. Jest to bardzo duża i odczuwalna pomoc.
Coraz więcej NGO-sów rozwija się o działania odpłatne, dzięki czemu mogą realizować swoją misję i dotrzeć do większej grupy odbiorców nie martwiąc się o finansową stronę przedsięwzięcia. Coraz więcej z nich, na przestrzeni ostatnich lat, rozpoczyna przygodę nie tylko z działalnością odpłatną, ale również z działalnością gospodarczą. Część fundacji i stowarzyszeń, które mamy okazję wspierać, prowadzi działalność zarobkową z sukcesem już od kilku lat. Skąd wybór tej drogi? Jakie są jej efekty? Na czyje i jakie wsparcie mogą liczyć organizacje? O tym w niniejszym wydaniu Pozarządowca.

Zapraszam do lektury!
Katarzyna Ciszewska
koordynator merytoryczny projektu
Ośrodek Wspierania Inicjatyw Ekonomii Społecznej w Elblągu